Η έρευνα της Διανέοσις για το Τι Πιστεύουν Οι Έλληνες δεν ασχολείται αποκλειστικά με τις γυναίκες –καθώς όμως δίνει πρόσβαση στους αναλυτικούς πίνακες με τα αποτελέσματά της, είναι πολύ εύκολο (και πολύ ενδιαφέρον) για τον οποιονδήποτε, να βγάλει μερικά ωραία συμπεράσματα για τις διαφορές ανάμεσα στις πεποιθήσεις των δύο φύλων αλλά γενικότερα και το προφίλ των Ελληνίδων το 2017.
Ορισμένα από αυτά είναι αναμενόμενα (με βάση, τουλάχιστον, αυτό που έχουμε μάθει να περιμένουμε από τις γυναίκες) και άλλα ήταν, για μένα, αιφνιδιαστικά. Αυτό που βρήκα, όμως, πιο ενδιαφέρον -ίσως επειδή δεν είχα καθίσει ποτέ ως τώρα να το σκεφτώ, αλλά εκ των υστέρων μου φαίνεται, πώς να το πω, όχι απρόσμενο αλλά αποκαλυπτικό για ένα σωρό άλλα πράγματα- είναι το εξής:
Στην ερώτηση “Θεωρείτε το συμββασμό ως κάτι καλό ή κακό;” οι γυναίκες απαντούν θετικά σε ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το (ήδη χαμηλό) των αντρών -κι αυτό, κατά τη γνώμη μου, λέει πάρα πολλά για την πορεία τους προς την ισότητα και τις παραχωρήσεις που έχουν αναγκαστεί να κάνουν στη διάρκεια της πορείας αυτής.
Ο Κυριάκος Πιερακάκης, διευθυντής ερευνών της Διανέοσις, μου έδωσε τον εξής ορισμό για το συμβιβασμό:
Ο συμβιβασμός είναι η φυσιολογική κατάληξη μιας διαπραγμάτευσης. Στην Ελλάδα δε συναντάμε συχνά αυτή την κουλτούρα. Όμως, δεν υπάρχει βιώσιμη διαπραγμάτευση χωρις ένα επίπεδο συμβιβασμού. Οι βιώσιμες λύσεις διαμορφώνονται όταν εξυπηρετούνται και τα συμφέροντα των υπολοίπων, όχι μόνο τα δικά μας. Άρα, εν τέλει, ειναι η αναγκαία προϋπόθεση εξυπηρέτησης των δικών μας συμφερόντων.
Όμως για τις γυναίκες (δεν ξέρω αν ισχύει το ίδιο και αλλού, φαντάζομαι όπως πως ναι, γι’ αυτό δε λέω “για τις Ελληνίδες”), ακόμα και σήμερα, ο «συμβιβασμός»σημαίνει κάτι πολύ πιο βαρύ, φορτισμένο και ανεπιθύμητο από αυτό. Σημαίνει επίσης, όπως φαίνεται εδώ, κάτι πολύ πιο βαρύ, φορτισμένο και ανεπιθύμητο από αυτό που σημαίνει για έναν άντρα. Δεν είναι μία λύση που πληροί την προϋπόθεση του να κερδίζουν κάτι και οι δύο. αλλά μια αναγκαστική κατάληξη, συχνά χωρίς περιθώρια διαφυγής (Ε, τι να κάνει η καημένη, συμβιβάστηκε”), που σηματοδοτεί περισσότερο την παραίτησή τους από τις μεγάλες επιθυμίες τους -την παραίτηση που σχεδόν νομοτελειακά “επέλεγαν” προκειμένου να μη χάσουν, ίσως, αυτά που έχουν μάθει να θεωρούν «τα πάντα».
Ίσως αυτό να εξηγεί, σε ένα μεγάλο βαθμό, γιατί δυσκολευόμαστε τόσο στις διαπραγματεύσεις και γιατί έχουμε τόσο ισχυρά συναισθήματα απέναντι και στο “όλα” και στο “τίποτα”, χωρίς να έχουμε σαφή εικόνα (ή και εκτίμηση) για το “στη μέση”. Γιατί ο συμβιβασμός προϋποθέτει και συνεπάγεται ένα βαθμό ελέγχου -επάνω στον εαυτό μας και επάνω στην κατάσταση- τη στιγμή που οι γυναίκες, επί αιώνες, δεν είχαν κανέναν. Ώρα να θυμηθούμε πως πλέον έχουμε και να τον ασκήσουμε με στόχο ένα καλύτερο αποτέλεσμα -για όλους.
