Θα μπορούσα απλώς να ποστάρω το λινκ στα σόσιαλ μίντια και να γράψω ότι αυτό το κείμενο θα έπρεπε να είναι υποχρεωτικό ανάγνωσμα για οποιονδήποτε έρχεται σε επαφή με παιδιά και διαμορφώνει με κάποιον τρόπο τη σκέψη και την κοσμοθεωρία τους.
Γιατί είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα, κατατοπιστικά, καλογραμμένα και προοδευτικά κείμενα που έχω διαβάσει γύρω από τη σεξουαλική εκπαίδευση των παιδιών κάθε ηλικίας –και εννοώ από δύο χρονών μέχρι τη φάση που ό,τι κι αν τους λες πια αποκλείεται να σ’ ακούσουν. (Αν και έχω την εντύπωση ότι πολλά απ’ αυτά που θέλεις/πρέπει/αξίζει να τους πεις θα μπορούσες, αντ’ αυτού, να τα κάνεις πράξη για τον εαυτό σου. Αυτό θα το πρόσεχαν. Άλλη κουβέντα.)
Δεν είναι μόνο που αναφέρει προγράμματα και βιβλία σεξουαλικής εκπαίδευσης, για τα οποία δεν είχα ξανακούσει ποτέ. Είναι κυρίως το ότι αναφέρεται σε έννοιες και κενά που σου φτάνουν να σκέφτεσαι για μέρες, αν ενδιαφέρεσαι στο ελάχιστο για το πόσο ασφαλή και χαρούμενα θα είναι τα παιδιά σου (αν έχεις) ή το πώς θα αντιμετωπίζουν το σεξ οι (αρκετές) επόμενες γενιές.
Πάρε για παράδειγμα το πώς ορίζουμε το “πρώτη φορά σεξ”. Και το πόσο διαφορετικά θα μπορούσαμε να το ορίζουμε.
In defining “sex” beyond intercourse one of the things I’m interested in is the whole idea of “virginity” as first intercourse. Why is that the definition? I mean, obviously, it’s a big deal, of course it is. But it’s not the only big deal, nor is it the thing that’s going to be so great for girls, especially the first time. I asked a gay girl about that and she said she thought she lost her virginity the first time she had an orgasm with a partner. Imagine if that was the definition!
Ή το κόνσεπτ της «δικαιοσύνης της οικειότητας».
Intimate justice is this idea that just like who vacuums the rugs or who cooks dinner has a political dimension as well as a personal one, so does sex, and it raises similar issues around gender inequality, mental health, economic inequality, and violence. Intimate justice asks: “Who is entitled to engage in a sexual experience? Who is entitled to enjoy it? Who is the primary beneficiary? How does each partner define ‘good enough?’” The heterosexual girls I met (things were different for gay and bisexual girls) were absolutely living in an intimately unjust world, where their joy, their pleasure, their “good enough” was secondary—if considered at all.
Ή το πόσο, ακόμα κι όταν ασχολούμαστε με τη “σεξουαλική εκπαίδευση” των παιδιών, επικεντρωνόμαστε στους κινδύνους, στα φοβερά και τρομερά πράγματα που μπορεί να τους συμβούν, στην ντροπή, την “ομορφιά” και την αξιοπρέπεια, και δε λέμε κουβέντα για την απόλαυση και την ισότητα.
In the book I talk a lot about how we teach girls’ shame around their own genitals: We never tell them about the clitoris (in puberty education they learn about periods and unwanted pregnancy—so grim), for instance; their rates of masturbation are low; they engage in non-reciprocal oral sex. Unsurprisingly, there’s a major orgasm gap in heterosexual encounters. And [girls] are encouraged to care more about how their bodies look to other people than how those bodies feel to themselves.
Ή το πόσο “ευγενικά” θέλουμε να είναι τα κορίτσια μας, ακόμα και στις περιπτώσεις που από την πολλή ευγένεια τίθεται σε κίνδυνο η σωματική και ψυχική τους ακεραιότητα.
I talked to a psychologist who was working on refusal-skill training with girls using a virtual reality avatar voiced by a male actor, and even girls who rated themselves as very assertive buckled very quickly under pressure from the avatar. They felt they had to keep being polite. They didn’t want to be “bitchy.” Girls need to know: When someone has crossed your boundaries, you don’t have to be polite.
Ή το πόσο διαφορετικές είναι, στο θέμα της ισότητας και της απόλαυσης, οι ομοφυλοφυλικές, σε σχέση με τις ετεροφυλοφυλικές σχέσεις των εφήβων (ας μιλήσουμε λίγο γι’ αυτό).
Interestingly, the orgasm gap disappears in same-sex encounters. So there was more equity in the entire experience, more of a sense of, as one girl put it, “my turn, your turn,” and more of a sense that intimacy and sex could be initiated by either person, more reciprocity.
Και φυσικά το πώς μπορούμε να τα διδάξουμε όλα αυτά, την απόλαυση, την ισότητα, τα όρια, σ’ ένα παιδί πριν καν του διαβάσουμε το πρώτο του “Πώς ήρθα στον κόσμο”.
You have a preschooler who is wailing on someone and thinks it’s funny and the other person says, “No!” But the child doesn’t stop. It’s your job to say, “Your friend (or that total stranger) said ‘no.’ They are not having fun. You need to stop when someone says no.” That teaches boundaries. That teaches consent.
Similarly, as a parent, don’t make your children hug or kiss some relative they don’t want to hug or kiss. Yeah, it’s embarrassing for you. Tough. A child has the right to say, “No, I don’t want to kiss Great Aunt Nancy.” That’s teaching consent and boundaries.
Then, you introduce the idea of healthy relationships (whether they last five minutes or fifty years) in middle school, and then you start talking about sexual consent, whether it’s kissing or oral sex or intercourse. And you’ve laid the groundwork.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτά. Διαβάζοντας αυτή τη συνέντευξη της Peggy Orenstein, μπήκα και σε άλλα χωράφια σκέψης: άσχετα εκ πρώτης όψεως, επίκαιρα όμως.
Το κείμενο αυτό, όπως θα είδατε, το τσίμπησα από ένα ξένο μέσο που εδώ μεταξύ μας ορίζεται ως κατεξοχήν “λαϊφστάιλ” και μάλιστα έχει ακούσει (αυτό και η δημιουργός του) αρκετούς ειρωνικούς εξάψαλμους σχετικά με τα ενδιαφέροντα, τη θεματολογία, τον προσανατολισμό του, το πόσο “εκτός πραγματικότητας” είναι για το μέσο αναγνώστη.
Αλλά όλα αυτά είναι ένα μόνο μέρος της αλήθειας. Στο Goop της Γκουίνεθ, με τα όποια στραβά του, δεν κοιτάζω ποτέ τις ιδέες για (πανάκριβα) δώρα, αλλά διαβάζω συχνά εξαιρετικά (=καλογραμμένα, στοιχειοθετημένα, με την έρευνά τους, την έκτασή τους, την προοδευτικότητά τους, την πλήρη απουσία πατροναρίσματος) κείμενα για μία τεράστια γκάμα θεμάτων, που δεν έχω διαβάσει ποτέ συστηματικά σε κανένα ελληνικό –ούτε λάιφστάιλ, ούτε «σοβαρό» ούτε οτιδήποτε άλλο.
Και κάθε φορά σκέφτομαι πόσο εύκολο είναι να απαξιώνουμε ένα μέσο με βάση την ταμπέλα του και πόσο δύσκολο είναι να φτιάξουμε ένα χωρίς ταμπέλα, που όμως θα κάνει τη δουλειά. Θα έχει τις κεραίες να βρίσκει θέματα, πηγές και ανθρώπους να μιλήσουν γι’ αυτά, θα έχει τους πόρους για να αφιερώνει εργατοώρες και δημοσιογράφους σε αυτά, θα έχει τις γνώσεις και την κουλτούρα να τα διαχειρίζεται όπως τους αξίζει, θα έχει το κοινό (βάζω μέσα σ’ αυτό και τους χορηγούς) που θα του επιτρέψουν να παραμείνει χρήσιμο και βιώσιμο, θα έχει την τόλμη να πει πράγματα ακόμη κι αν ένα μέρος του κοινού του δεν είναι έτοιμο να τα ακούσει.
Γιατί δεν πιστεύω ότι είναι απλό, στη βαθιά, ας πούμε, Αμερική, να μιλήσεις για το πόσο σημαντικό είναι να συστήνουμε στα κορίτσια την κλειτορίδα τους. Δεν πιστεύω πως είναι χωρίς κόστος το να λες ότι οι γκέι σχέσεις είναι πιο ισότιμες σεξουαλικά, ούτε να υποστηρίζεις μια σεξουαλική εκπαίδευση που δεν πρεσβεύει αναγκαστικά την αποχή. Κι όμως, σήμερα το πρωί πέτυχα κάποιους που το έκαναν και ελπίζω ότι θα συνεχίσουν να το κάνουν.
Υ.Γ. Μιλώντας για την ελληνική αγορά, για βιβλία αυτή τη φορά, εκτός από το “Πώς ήρθα στον κόσμο”, το «Ο Περ, η Ίντα και το μικρούτσικο» (εκδ. Ηράκλειτος) είναι ένα παλιό αλλά πολύ ωραίο βιβλίο για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των μικρών παιδιών. Αν ξέρετε, πείτε κι άλλα.